ด้วยสภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในการประชุมครั้งที่ ๔/๒๕๓๓ เมื่อวันที่ ๓0 เมษายน พุทธศักราช ๒๕๓๓ ลงมติเป็นเอกฉันท์ให้ทูลเกล้าทูลกระหม่อม ถวายปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ใต้ฝ่าละอองธุรีพระบาท โดยเหตุที่ทรงเปี่ยมด้วยพระปรีชาสามารถในการประยุกต์หลักวิชาเศรษฐศาสตร์ในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเพื่อประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชนเป็นส่วนรวม ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาททรงเป็นพระมหากษัตราธิราช ผู้ทรงธรรมและทรงพระคุณอันประเสริฐสุด ทรงมีพระราชอัธยาศัย และพระราชจริยาวัตรอันงดงามบริสุทธิ์มั่นคงในทศพิธราชธรรม และทรงพระเมตตาแก่พสกนิกรทุกเพศทุกวัย ทุกอาชีพโดยถ้วนหน้า เป็นเหตุสำคัญให้เกิดสามัคคีธรรมในชาติ และความมั่นคงสวัสดีในบ้านเมืองตลอดมาช้านาน ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทมีพระราชหฤทัยผูกพันอย่างลึกซึ้งในทุกข์สุขของราษฎรได้เสด็จพระราชดำเนินไปทั่วทุกหนแห่งในแผ่นดินไทย เพื่อทรงเยี่ยมเยียนศึกษาปัญหาที่ราษฎรประสบอยู่และแสวงหาทางแก้ไขปัญหาทั้งหมดนั้นให้คลี่คลายลงด้วยดี เพื่อให้ทุกคนมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ในการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมเยียน ราษฎร ได้ทรงตระหนักในพระราชหฤทัยว่าการดำรงชีพของราษฎรไทยส่วนใหญ่มีพื้นฐานขึ้นอยู่กับการเกษตร มีความผูกพันอย่างใกล้ชิดกับทรัพยากรธรรมชาติ อันได้แก่ ที่ดิน ป่าไม้ และ แหล่งน้ำ แต่ในขณะเดียวกันทรัพยากรธรรมชาติเหล่านั้นมิได้ใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ทั้งขาดการอนุรักษ์อย่างเพียงพอ จึงทำให้เกิดการเสื่อมสลายจนหมดสภาพไปในที่สุด และที่สำคัญได้ก่อให้เกิดผลกระทบแก่ราษฎรในพื้นที่รอบข้างต่อเนื่องออกไปมากมาย นอกจากนี้ยังทรงพบว่า ทั้ง ๆ ที่ธรรมชาติได้เอื้ออำนวยทรัพยากรสำคัญบางอย่าง เช่น น้ำ ให้อย่างล้นเหลือในแต่ละปีก็มิได้มี การกักเก็บมาใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างเต็มที่ตามความต้องการของราษฎร ก่อให้เกิดปัญหาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภคและการผลิตในบางท้องที่ ปัญหาต่าง ๆ เหล่านี้ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทได้ทรงพระมหากรุณาแสวงหาหนทางและวิธีการที่ถูกต้องเหมาะสมเพื่อดำเนินการแก้ไข บางส่วนปรากฎให้เห็นในรูปของ โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ อาทิ โครงการศูนย์ศึกษาการพัฒนาต่าง ๆ ซึ่งมีจุดหมายหลักที่จะนำผลการศึกษาวิจัยไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ราษฎรที่ประสบปัญหา พระมหากรุณาธิคุณในส่วนนี้ย่อมเป็นที่ซาบซึ้งในหมู่พสกนิกรไทยอย่างชัดแจ้ง พระราชกรณียกิจในด้านการใช้ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ราษฎร ซึ่งได้ดำเนินติดต่อกันมาเป็นเวลากว่าสามทศวรรษแล้วนั้น ยังเป็นทีประจักษ์และยอมรับจากนานาประเทศด้วย ดังจะเห็นได้จากการที่มูลนิธิมอนแมกไซไซแห่งประเทศฟิลิปปินส์ ซึ่งเป็นองค์กรที่มีชื่อเสียงระดับนานาประเทศในการเชิดชูยกย่องบุคคล หรือคณะบุคคลซึ่งสร้างความดีให้แก่สังคม ได้ตัดสินให้มอบรางวัลแก่ โครงการหลวง ซึ่งอยู่ภายใต้พระราชดำริในใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทในปี พ.ศ. ๒๕๓๑ และโครงการสิ่งแวดล้อมแห่งสหประชาชาติ ซึ่งมีหน้าที่ดำเนินการให้เกิดการดูแลรักษาและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติของโลก ได้จัดทำหนังสือชื่อ Sustainable Development of Natural Resources: A Study of the Concepts and Applications of His Majesty the King of Thailand ขึ้นเมื่อเดือนธันวาคม พุทธศักราช ๒๕๓๑ เพื่อเทิดกระเกียรติในผลงานทางด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เหนืออื่นใดในจิตสำนึกของนักวิชาการ ทางเศรษฐศาสตร์ ผลจากพระราชกรณียกิจในด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นอกจากจะอำนวยประโยชน์ให้แก่ราษฎรในการเพิ่มพูนความเป็นอยู่ให้ดีขึ้นแล้ว ยังถูกต้องและสอดคล้องกับหลักการของวิชาเศรษฐศาสตร์เป็นอย่างดียิ่งและสามารถนำไปใช้เป็นแบบอย่างในการปฏิบัติงานของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและรับผิดชอบได้ อีกทั้งสามารถนำไปใช้เป็นบทเรียนในสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในระดับอุดมศึกษาและที่สูงกว่าได้อย่างดียิ่ง โครงการหลวงภาคเหนือ โครงการศูนย์ศึกษาและพัฒนาห้วยฮ่องไคร้ อำเภอดอยสะเก็ต จังหวัดเชียงใหม่ โครงการศูนย์ศึกษาและพัฒนาห้วยทราย อำเภอชะอำ จังหวัดเพชรบุรี นั้น ได้ประสบผลสำเร็จอย่างสูงในด้านการลดปัญหาการบุกรุกทำลายป่า การป้องกันไฟป่า และการพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมด้วยการแสวงหาแนวทางและวิธีการพัฒนาแหล่งน้ำเพื่อการปลูกป่าที่เรียบง่าย ประหยัดเหมาะสมกับราษฎรที่สามารถนำไปปฏิบัติได้ด้วยตนเอง ตลอดจนเป็นการช่วยลดปัญหาการชะล้างพังทลายของดินอีกประการหนึ่งด้วย วิธีการใช้น้ำแต่ละหยดที่ไหลลงมา จากยอดเขาสู่อ่างเก็บน้ำเบื้องล่างนั้น ล้วนแต่เป็นการใช้น้ำอย่างประหยัด ลดการสูญเปล่าและเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมด้วยวิธีการที่เป็นพระราชดำริทั้งสิ้น จนกล่าวได้ว่าโครงการต่าง ๆ ซึ่งได้บันดาลให้พื้นที่ที่เคยแห้งแล้งจนไม่สามารถใช้ประโยชน์ได้นั้น บัดนี้ได้เกิดความชุ่มชื้นทวีขึ้นจากต้นไม้นานาพรรณ ดินเริ่มเปลี่ยนสภาพกลับมีอินทรียวัตถุพอที่จะใช้ประโยชน์ได้ต่อไปอีก วิวัฒนาการอันเห็นเป็นรูปธรรมชัดเจนเหล่านี้ล้วนเกิดแต่พระราชดำริในใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทในการพัฒนาและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้การที่ทรงพระราชดำริให้มี โครงการหลวงปลูกพืชเมืองหนาวเพื่อส่งเสริมให้ราษฎรชาวไทยภูเขาที่เคยมีรายได้สูงจากการปลูกพืชเสพย์ติด ได้มีรายได้สูงทัดเทียมกับที่เคยได้รับมาก่อน อันเป็นการชี้ชวนให้ชาวไทยภูเขาเปลี่ยนพฤติกรรมจากการปลูกพืชเสพย์ติดไปเป็นการปลูกพืชเศรษฐกิจที่มีรายได้สูง ด้วยความสมัครใจก็เป็นปฏิบัติการที่เป็นไปตามหลักการสำคัญยิ่งของทฤษฎีเศรษฐศาสตร์สวัสดิการในส่วนที่ว่าด้วยการชดเชย พระราชกรณียกิจทั้งมวลที่เอื้ออำนวยประโยชน์แก่การศึกษาทางด้านเศรษฐศาสตร์สิ่งแวดล้อม ปรากฎชัดใน พระราชดำริเกี่ยวกับการใช้บึงมักกะสันและบึงพระราม ๙ ในใจกลางกรุงเทพมหานคร การที่ทรงมีพระราชดำริให้ใช้บึงมักกะสันและบึงพระราม ๙ เป็นที่รับน้ำเสียและฟอกก่อนที่จะระบายต่อไปยังแหล่งน้ำธรรมชาติอื่น ๆ ในลักษณะเป็นไตซึ่งช่วยซักฟอกของเสียบางส่วนในร่างกายมนุษย์นั้น นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณแก่ราษฎรชาวกรุงเทพมหานครเป็นล้นพ้น เพราะเป็นการนำทรัพยากรธรรมชาติคือพื้นที่เป็นบึงซึ่งมีอยู่ไม่มากในเขตกรุงเทพมหานคร มาใช้ให้ เกิดประโยชน์เพิ่มขึ้นจากที่เคยเป็นอยู่ ในด้านการลดระดับภาวะมลพิษของน้ำเสียก่อนที่จะระบายต่อไปยังแหล่งน้ำธรรมชาติ อันได้แก่ ลำคลอง และแม่น้ำเจ้าพระยาในที่สุดนั้น ก็ย่อมจะมีผลแก้ไขคุณภาพของน้ำในแม่น้ำเจ้าพระยาให้ดีขึ้น อันเป็นการบรรเทาความเดือดร้อนของราษฎรที่เคยได้รับผลกระทบนั้น กิจกรรมดังกล่าวจึงเป็นการช่วยลดผลกระทบภายนอก ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดปัญหาภาวะมลพิษเมื่อพิจารณาจากหลักการของวิชาเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ด้วยพระปรีชาสามารถและพระราชหฤทัยอันเต็ม เปี่ยมด้วยพระมหากรุณาห่วงใยในประชาราษฎร ดังได้ทรงศึกษาพิจารณาปัญหาต่าง ๆ ทางด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมโดยใกล้ชิด ละเอียดถี่ถ้วน ตลอดจนทรงแนะนำวิธีการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ที่เรียบง่ายประหยัด ราษฎรสามารถนำไปปฏิบัติใช้ได้โดยถูกต้องตามหลักทฤษฎีทางเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์จึงได้มีมติเป็นเอกฉันท์ให้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมแด่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท เป็นการสนองพระมหากรุณาเชิดชูพระปัญญาสามารถ และเป็นเกียรติประวัติอันสูงส่งแก่มหาวิทยาลัยเกษตร ศาสตร์ยั่งยืนไปตลอดกาลนาน

| สรรพศิลปศาสตราธิราช | สาขาเศรษฐศาสตร์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม |