พระราชดำริ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนาแหล่งน้ำและพัฒนาอาชีพของราษฎร บริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบน อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร หลายครั้ง คือ เมื่อวันที่ ๑๐ มิถุนายน ๓๐ มิถุนายน ๕ กรกฎาคม และ ๒๖ กรกฎาคม ๒๕๓๗ สรุปแนวพระราชดำริได้ดังนี้
๑) ให้กรมชลประทานตรวจสภาพพื้นที่ สภาพการถือครองที่ดิน สภาพน้ำท่วมในลำห้วยสายต่าง ๆ ตลอดจนการเพาะปลูกและการทำกินของราษฎร ตำบลกกตูม อำเภอดงหลาง จังหวัดมุกดาหาร เพื่อใช้เป็น ข้อมูลประกอบการพิจารณาศึกษา และก่อสร้างแหล่งน้ำ ช่วยเหลือการเพาะปลูกและการอุปโภคของราษฎร บริเวณดังกล่าวและเพื่อให้เกิดประโยชน์แก่เกษตรกรในท้องถิ่นอย่างถ่องแท้จริง ส่วนราชการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องควรร่วมกันดำเนินการให้เกิดการจัดการในรูปแบบเดียวกับสหกรณ์การเกษตรหุบกะพง จำกัด จังหวัด เพชรบุรี
๒) ควรเร่งดำเนินการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยพุ อ่างเก็บน้ำห้วยหอย พร้อมระบบส่งน้ำ เพื่อจัดหาน้ำให้ราษฎรบ้านปากช่อง และบ้านนาหินกอง อำเภอกกตูม สำหรับการอุปโภคบริโภคและการเกษตร แล้วให้พิจารณาจัดพื้นที่เพาะปลูกในเขตชลประทานให้เป็นลักษณะโครงการสหกรณ์ สำหรับอ่างเก็บน้ำบ้านสานแว้ อ่างเก็บน้ำห้วยพุง และอ่างเก็บน้ำอื่น ๆ ที่เหลือ ให้ทยอยดำเนินการตามความเหมาะสม รวมทั้งให้ศึกษาความเหมาะสมในการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยไผ่ และพิจารณาเจาะอุโมงค์ลอดเนินเขา ยาวประมาณ ๒ กิโลเมตร เพื่อผันน้ำเพิ่มเติมให้อ่างเก็บน้ำลำพะยังตอนบน อำเภอเขาวง จังหวัดกาฬสินธุ์
๓) ควรเปิดโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบน ให้มีคณะกรรมการบริหารโครงการฯ ประกอบด้วยผู้แทนจากส่วนราชการต่าง ๆ ในพื้นที่ และควรแบ่งพื้นที่โครงการฯ ออกเป็นเขตให้สอดคล้อง กับโครงสร้างพื้นฐานที่สามารถเอื้ออำนวยต่อการพัฒนาในรูปแบบต่าง ๆ ที่เหมาะสม คือ เขตพัฒนาอาชีพเสริม เขตพัฒนาการเกษตร และเขตอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่า
๔) ให้พิจารณาวางโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบน ในลักษณะการพัฒนาพื้นที่แบบ เบ็ดเสร็จ โดยประสานหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องมาดำเนินงานร่วมกันเร่งรัดการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำในพื้นที่ การเจาะอุโมงค์ส่งน้ำ การพัฒนาอาชีพของราษฎรตลอดจนการส่งเสริมศิลปาชีพ

ความเป็นมา

โครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำห้วยบางทรายตอนบน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ มีพื้นที่ประมาณ ๑๐๒,๐๐๐ ไร่ สภาพพื้นที่มีลักษณะเป็นแอ่งในหุบเขาและเทือกเขาล้อมรอบ มีหมู่บ้านตั้งอยู่ในที่ต่ำตามที่ราบเชิงเขาริมลำห้วย ซึ่งเป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญของห้วยทราย การประกอบอาชีพของราษฎรส่วนใหญ่ ทำการเกษตรโดยอาศัยน้ำฝนเป็นหลัก พื้นที่บริเวณที่ลุ่มริมห้วยใช้ทำนา พื้นที่ดอนส่วนใหญ่ปลูกมันสำปะหลัง การเกษตรประสบปัญหาขาดแคลนน้ำ ผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำราษฎรส่วนใหญ่มีฐานะยากจน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีความห่วงใยชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรบริเวณพื้นที่ลุ่มน้ำบางทราย ตอนบน อำเภอดงหลวง จังหวัดมุกดาหาร พระองค์จึงทรงให้พิจารณาจัดทำโครงการพัฒนาพื้นที่ลุ่มน้ำ ห้วยบางทรายตอนบนในลักษณะการพัฒนาพื้นที่แบบเบ็ดเสร็จโดยประสานหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องมาดำเนินงานร่วมกัน ด้วยการเร่งรัดการพัฒนาแหล่งน้ำ พัฒนาอาชีพของราษฎรและการส่งเสริมศิลปาชีพ

วัตถุประสงค์

๑. เพื่อพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรให้ดีขึ้นโดยการพิจารณาส่งเสริมอาชีพให้กับราษฎรทั้งใน ด้านการเกษตร ปศุสัตว์ ประมงและหัตถอุตสาหกรรม
๒. พัฒนาคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมให้สมบูรณ์มากขึ้น

การดำเนินงานในส่วนสหกรณ์

ในปีงบประมาณ ๒๕๓๘ สำนักงานสหกรณ์จังหวัดมุกดาหาร ได้รับงบประมาณจากคณะกรรมการ พิเศษ เพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (กปร.) จำนวน ๗๐,๐๐๐ บาท จำนวน ๑ โครงการ แยกเป็น ๒ กิจกรรม ดังนี้
๑. กิจกรรมจัดตั้งสหกรณ์ ๑ สหกรณ์ งบประมาณ ๒๐,๐๐๐ บาท
๒. กิจกรรมฝึกอบรมผู้นำกลุ่ม จำนวน ๒ รุ่น ๆ ละ ๕๐ คน งบประมาณ ๕๐,๐๐๐ บาท
สำนักงานสหกรณ์จังหวัดมุกดาหาร ได้ดำเนินการแล้วเสร็จในปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๓๘ ได้ดำเนิน การจัดตั้งสหกรณ์การเกษตรห้วยบางทราย จำกัด มีสมาชิกแรกตั้งจำนวน ๑๕๕ คน ได้รับการจดทะเบียน เมื่อวันที่ ๓๐ ตุลาคม ๒๕๓๘ ซึ่งกรมฯ ได้ส่งเสริมให้สหกรณ์ดำเนินธุรกิจสินเชื่อ ธุรกิจรับฝากเงิน ธุรกิจรวมกันซื้อ โดยจัดหาวัสดุอุปกรณ์การเกษตร และเครื่องอุปโภคบริโภคมาจำหน่าย ธุรกิจรวมกันขาย โดยรวบรวมผลผลิตของสมาชิกเพื่อจัดจำหน่ายให้ได้ราคาดี ปัจจุบัน (ณ วันที่ ๓๐ กันยายน ๒๕๓๙) มีทุนดำเนินงานจำนวน ๖๘,๗๗๒.๓๔ บาท จำนวนสมาชิก ๔๕๔ คน

ราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติ | พระปรีชาสามารถ | หน้าแรก