ราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติ

ขอเดชะฝ่าละอองธุลีพระบาทปกเกล้าปกกระหม่อม

ด้วยสภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ในคราวประชุมครั้งที่ ๓/๒๕๒๖ เมื่อวันที่ ๑๓ มิถุนายน ๒๕๒๖ ลงมติอนุมัติให้ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาวิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (เศรษฐศาสตร์สหกรณ์) แด่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ในฐานะที่ทรงพระปรีชาสามารถลึกซึ้งในการที่ได้พระราชทานพระราชดำริเกี่ยวกับการสหกรณ์ให้ประชาชนทุกท้องที่ที่มีโครงการช่วยเหลือตามพระราชประสงค์ ได้รวมกลุ่มกันดำเนินธุรกิจในรูปของหมู่บ้านสหกรณ์ตามหลักวิธีการสหกรณ์ ทำมาหากินได้ดีขึ้น อยู่รวมกันด้วยความไว้วางใจซึ่งกันและกัน และมีความผาสุกร่มเย็นโดยทั่วถึง ทั้งได้ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจในด้านอื่น ๆ เกี่ยวกับการสหกรณ์นานาประการ ยังประโยชน์แก่พสกนิกรให้ได้รับความสมบูรณ์ในการประกอบอาชีพ และมีความสุขในการดำรงชีพอย่างใหญ่หลวง

เป็นที่ประจักษ์ชัดมานานแล้วว่า ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาททรงมีพระมหากรุณาธิคุณแก่บรรดาพสกนิกรเป็นล้นพ้น ทรงถือเป็นพระราชกรณียกิจสำคัญอย่างหนึ่ง ที่จะเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมราษฎรในท้องถิ่นต่าง ๆ เสมอมา เพื่อสอดส่องดูแลทุกข์สุขความเป็นอยู่ และการทำมาหาเลี้ยงชีพของประชาชน เมื่อทรงพบปัญหาขัดข้อง ก็ทรงพิจารณาวินิจฉัยถึงสาเหตุ เพื่อทรงช่วยเหลือ เรื่องใดรีบด่วน ก็ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินการช่วยเหลือทันที เรื่องใดเกี่ยวข้องด้วยวิชาการ ซึ่งต้องพิจารณาโดยละเอียดก็พระราชทานพระราชดำริเป็นแนวทางให้หน่วยราชการและบุคคลที่เกี่ยวข้องนำไปพิจารณาปฏิบัติ

ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทได้พระราชทานวิธีการและแนวทางอันถูกต้องด้วยพระราชดำริและพระปรีชาชาญของพระองค์เอง เกี่ยวกับการพัฒนางานสหกรณ์ที่สมบูรณ์แบบและหวังผลสำเร็จได้ บนรากฐานของการช่วยตนเอง และช่วยซึ่งกันและกัน ตามหลักและวิธีการสหกรณ์ที่แท้จริง ทั้งเหมาะสมกับสภาพความเป็นอยู่ทางเศรษฐกิจ จารีตประเพณี และวัฒนธรรมของประชาชนชาวไทยอีกด้วย

ผลสำคัญยิ่งอย่างหนึ่งอันสืบเนื่องมาจากพระราชกรณียกิจเกี่ยวกับการพัฒนางานสหกรณ์ของใต้ฝ่าละอองธุลี พระบาท ปรากฏเด่นชัดในโครงการจัดสหกรณ์ตามพระราชประสงค์ในลักษณะหมู่บ้านสหกรณ์ ซึ่งทำหน้าที่ ทั้งในด้านการจัดสหกรณ์การเกษตร และเป็นศูนย์พัฒนาชนบท เพื่อเป็นตัวอย่างสำหรับเกษตรกรทั่วไป เริ่ม ด้วยการจัดตั้งสหกรณ์ต่าง ๆ ในจังหวัดเพชรบุรี เป็นปฐม ต่อมาได้จัดให้มีขึ้นอีกหลายโครงการทั่วทุกภาค ของประเทศไทย โครงการเหล่านี้อยู่ในความรับผิดชอบของหน่วยงานของกระทรวงและรัฐวิสาหกิจต่าง ๆ ที่ เกี่ยวข้อง และได้พัฒนาเป็นสหกรณ์การเกษตรที่มั่นคงในที่สุด อันได้แก่สหกรณ์กลัดหลวง จังหวัดประจวบ คีรีขันธ์ สหกรณ์ทุ่งลุยลาย จังหวัดชัยภูมิ สหกรณ์โป่งกระทิง จังหวัดราชบุรี สหกรณ์โนนดินแดง อำเภอ ละหานทราย จังหวัดบุรีรัมย์ สหกรณ์ทุ่งลิปะสะโง จังหวัดปัตตานี สหกรณ์สันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ และสหกรณ์ห้วยสัตว์ใหญ่ จังหวัดเพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์ ทั้งนี้วิธีการตามพระราชดำริดังกล่าวได้กลาย เป็นแบบฉบับสำหรับการจัดสหกรณ์ที่ดินให้เกษตรกรยากจนไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตนเองได้เข้ามาอาศัย ประกอบอาชีพ และดำเนินธุรกิจร่วมกันตามแบบสหกรณ์ในประเทศไทย โดยใช้หลักและวิธีการสหกรณ์แก้ไข ปัญหาต่าง ๆ ของสมาชิก เริ่มตั้งแต่การผลิตจนถึงการส่งผลิตผลไปจำหน่าย ทั้งเป็นแหล่งให้การศึกษา ส่งเสริม เผยแพร่ และสาธิตการใช้เทคโนโลยีทางการเกษตรแก่เกษตรกรอีกด้วย

ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทยังได้ทรงแนะนำส่งเสริมให้มีการจัดตั้งสหกรณ์การเกษตรในหมู่เกษตรกรในนิคมของ กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงมหาดไทย เพื่อราษฎรจักได้ใช้วิธีการสหกรณ์ช่วยตนเองและช่วยเหลือซึ่งกัน และกัน เพื่อเพิ่มรายได้และปรับปรุงฐานะทางเศรษฐกิจ และมาตรฐานการครองชีพให้ดีขึ้น สำหรับ ประชาราษฎรผู้ประกอบอาชีพในด้านการเลี้ยงสัตว์ ก็ได้ทรงสนพระทัยอย่างเอกอุ ได้พระราชทานพระราชดำริ เกี่ยวกับวิธีการแก้ไขปัญหาในการประกอบอาชีพ ยังผลให้บรรดาสมาชิกสหกรณ์สามารถดำเนินการผลิตและ การตลาดอย่างได้ผลดีและแพร่หลาย ดังปรากฏในกิจการของสหกรณ์โคนมเป็นอาทิ นอกจากนั้น ได้ พระราชทานที่ดินส่วนพระองค์ ให้ทางราชการนำไปจัดสรรให้ราษฎรใช้ทำการเกษตร ตามวิธีการสหกรณ์ใช้ ที่ดิน ตามนโยบายการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมส่วนหนึ่งด้วย อันนับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างล้นเหลือ แก่พสกนิกรหาที่เปรียบมิได้

ด้วยพระวิจารณญาณอันลึกซึ้งถึงแก่นสำคัญของการสหกรณ์ ทรงทราบถึงจุดอ่อน ปัญหา และอุปสรรคที่ทำให้ การสหกรณ์หลายแห่งไม่ก้าวหน้าเท่าที่ควร ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทได้ทรงประจักษ์ว่า การจัดสหกรณ์ให้ สำเร็จสมความมุ่งหมายในกลุ่มประชาราษฎรนั้น จักต้องให้ผู้เป็นสมาชิกสหกรณ์เหล่านั้นได้มีส่วนจริงจังใน การบริหารงาน รับผิดชอบกิจการงานของสหกรณ์ตามหลักประชาธิปไตย อันจะสามารถสร้างความเลื่อมใส ศรัทธาในวิธีการสหกรณ์ และเป็นรากฐานของการพัฒนาสหกรณ์นั้น ๆ ต่อไปในภายหน้า ในการจัดสหกรณ์ ตามโครงการดังกล่าวจึงได้ทรงสนพระทัยในการที่จะพระราชทานการศึกษาอบรมทางสหกรณ์แก่บรรดา กรรมการและสมาชิกสหกรณ์อย่างใกล้ชิด ตั้งแต่ในวาระแรกและในระหว่างที่ได้เสด็จพระราชดำริแก่พนักงาน และเจ้าหน้าที่ทั้งหลาย ให้ช่วยกันหมั่นอบรมฝึกปรือบรรดากรรมการและสมาชิกทั้งปวงให้มีความเข้าใจใน สิทธิและหน้าที่ของตน ในฐานะเป็นกรรมการและสมาชิกสหกรณ์เพื่อจะสามารถจัดกิจการงานของตนเองและ พัฒนางานสหกรณ์ของตนให้มั่นคงยิ่ง ๆ ขึ้นไป ตามหลักและวิธีการสหกรณ์

เมื่อทรงซักถามสมาชิกสหกรณ์ที่เสด็จพระราชดำเนินไปเยี่ยม มักเป็นที่ประจักษ์ว่าสมาชิกไม่เข้าใจหลักการ ของสหกรณ์ ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทจึงมักจะได้ทรงเน้นถึงหลักการของสหกรณ์ให้ฟังเสมอ ๆ ว่า สหกรณ์ คือการทำงานร่วมกันด้วยความไว้เนื้อเชื่อใจกัน และทุกฝ่ายทุกคนที่อยู่ในเครืองานของงานเกษตรกรรม ทั้งหมดไม่ว่าผู้เป็นเกษตรกร นักวิชาการ ผู้ขาย และผู้ขนส่งผลิตผล จะต้องทำงานด้วยความเข้าใจกัน และ ไว้ใจกัน การดำเนินงานของสหกรณ์จึงจะราบรื่น เจริญ และบรรลุเป้าหมายด้วยดีได้

ในด้านการจัดหาทุนเพื่อกิจการการผลิตพืชผลและการหาตลาดสำหรับพืชผลและผลิตผลที่สมาชิกสหกรณ์ผลิต ได้นั้น ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทได้ทรงแนะนำส่งเสริมทั้งทรงมีพระราชอุตสาหะคิดค้น ทดลองให้เป็นแบบอย่าง ด้วยพระองค์เอง เพื่อให้สมาชิกสหกรณ์ได้รู้จักวิธีการออมทรัพย์เพื่อเป็นทุน การจัดหาน้ำและการบำรุงดิน การใช้พันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ที่ดี เหมาะสมและมีผลิตภาพสูง การใช้เครื่องมือและวิธีการที่จะช่วยทุ่นแรงและ ประหยัด การเก็บรักษาพืชผลและผลิตผล การแปรรูปพืชผลและผลิตผลของสมาชิกเพื่อจำหน่าย ตลอดจน การจัดธนาคารข้าว รวมทั้งการเริ่มงานธนาคารแรงงานสัตว์ คือ ธนาคารโค กระบือ และการเชื่อมประสาน งานฝ่ายต่าง ๆ ของสหกรณ์ เพื่อบริการแก่สมาชิกในรูปสหกรณ์อเนกประสงค์ ซึ่งทำธุรกิจหลายอย่างที่จำเป็น ตามความต้องการของสมาชิก ยังผลให้สมาชิกสหกรณ์ได้รับความสะดวกในการประกอบอาชีพและมีรายได้ จากผลิตผลของตนสูงขึ้น อันเป็นที่ประจักษ์แก่เกษตรกรและพสกนิกรโดยทั่วไป แนวพระราชดำรินี้ ได้ก่อให้ เกิดการริเริ่มการจัดตั้งธนาคารปุ๋ยและธนาคารยารักษาโรคกันขึ้น

นอกจากนั้น ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทยังได้ทรงแนะนำส่งเสริม และพระราชทานราชอุปการะ เพื่ออำนวยให้ สมาชิกสหกรณ์และบุคคลในครัวเรือนได้ใช้เวลาว่างและแรงงานที่มีอยู่ให้เป็นประโยชน์ยิ่งขึ้น ด้วยการประกอบ หัตถกรรมต่าง ๆ ในครอบครัวเพื่อเพิ่มพูนรายได้ ทั้งยังทรงสนพระทัยอย่างยิ่งยวดในการจัดให้สมาชิกและ บุตรหลานของสมาชิกสหกรณ์ได้มีโอกาสและสถานที่ศึกษาเล่าเรียนอย่างทั่วถึง รวมทั้งการจัดสร้างวัด สุขศาลา สถานีอนามัย และอื่น ๆ ในหมู่บ้านสหกรณ์ เพื่อให้สมาชิกสหกรณ์และครอบครัวสามารถดำรงชีวิตอยู่ด้วย ความมั่นคงปลอดภัย พร้อมด้วยมีการศึกษา มีศีลธรรม และวัฒนธรรม เป็นพลเมืองดีของชาติสืบไปชั่วลูก หลาน พระมหากรุณาธิคุณเหล่านี้หาที่สุดมิได้ ซึ่งได้ปรากฏเป็นที่แซ่ซ้องสาธุการในหมู่สมาชิกสหกรณ์และ เกษตรกรทั้งหลายทั่วทุกถิ่น

พระราชอุตสาหะและพระราชกรณียกิจในทางสหกรณ์ของใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท ดังที่พรรณนาเป็นที่ประจักษ์ เด่นชัดแก่บรรดาพสกนิกรชาวไทย ทั้งปรากฏเป็นพระเกียรติคุณเกริกก้องไปในนานาประเทศ เป็นก้าวใหม่ของ การจัดสหกรณ์ เป็นการวางรากฐานและแบบอย่างของการพัฒนาสหกรณ์การเกษตรที่ทันสมัย และเหมาะสม กับสภาพความเป็นอยู่ของเกษตรกรไทย ทั้งเป็นการเพิ่มพลังสร้างเสริมขวัญให้แก่การพัฒนาขบวนการสหกรณ์ ในประเทศไทยในยุครัตนโกสินทร์สมโภชให้เจริญรุดหน้าทัดเทียมกับประเทศอื่นที่มีความก้าวหน้าในด้านงาน สหกรณ์

ด้วยเหตุที่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาททรงมีพระปรีชาสามารถ และได้ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจเป็นอเนกอนันต์ ในด้านการสหกรณ์ อันยังประโยชน์อย่างใหญ่หลวงแก่พสกนิกรในการประกอบอาชีพและการดำรงชีพด้วย ความสมบูรณ์พูนสุข ทั้งยังเป็นประโยชน์ยิ่งต่อความก้าวหน้าของวิทยาการสาขาเศรษฐศาสตร์สหกรณ์ สภามหาวิทยาลัย จึงเห็นสมควรอย่างยิ่งที่จะทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายปริญญาวิทยาศาสตร์ดุษฎีบัณฑิต- กิตติมศักดิ์ สาขาเศรษฐศาสตร์สหกรณ์ แต่ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติให้ปรากฏสืบไป

ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ

ราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติ | พระปรีชาสามารถ | หน้าแรก